De prijzen van landbouwgrond en landelijke woningen stijgen weer hard, zo blijkt uit de halfjaarlijkse rapportage Vastgoedmarkt in beeld – Agrarisch & Landelijk van de NVM. Maar in de meeste agrarische sectoren is onzekerheid nog altijd troef.
De vraag naar landbouwgrond groeit weer. Uit de cijfers van de NVM blijkt dat in de eerste zes maanden van 2023 de gemiddelde prijs van akkerbouwland steeg met 5,5 procent, en ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar zelfs met 10,6 procent. De gemiddelde prijs van grasland steeg met 2,9 procent.
Jos Ebbers, vakgroepvoorzitter NVM Agrarisch & Landelijk: “Agrariërs kopen nog altijd de meeste grond, maar zij ondervinden steeds meer concurrentie van partijen die grond willen verwerven voor natuurbehoud, zonneparken of als belegging.”
Ook de prijs van landelijke woningen zit weer in de lift, in lijn met de reguliere woningmarkt. Na een afname van ruim een jaar, lag in het tweede kwartaal van 2023 de verkoopprijs 3 procent hoger dan in het voorgaande kwartaal. Ook het verschil tussen vraag- en koopprijs is afgenomen.
In de melkveehouderij heerst nog altijd grote onzekerheid, constateert de NVM. En hoewel de prijs voor melkveehouderijen in het eerste halfjaar van 2023 relatief stabiel bleef, is het algemene vooruitzicht in de markt zelfs somber. De zuivelprijzen zijn sterk gedaald in 2023, waardoor de opbrengsten dit jaar tegenvallen.
Ook zijn veel melkveehouderijen gedefinieerd als piekbelaster. Zij zullen geconfronteerd worden met hogere kosten vanwege veranderingen in hun bedrijfsvoering. Bovendien worden bedrijven die willen (her) financieren geconfronteerd met extra kosten als gevolg van de hoge rentetarieven en strengere eisen van banken. “De verwachting is dat veel ondernemers zullen stoppen met hun bedrijfsactiviteiten”, stelt Jos Ebbers.
Ondanks een stijging in de prijs van varkensvlees is de stemming op de markt voor varkenshouderijen nog steeds afwachtend, met een relatief klein aantal bedrijven dat van eigenaar is verwisseld. “Nu de voorwaarden voor de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties bekend zijn kunnen er de komende tijd weer meer varkenshouderijen op de markt komen”, aldus Ebbers.
Ook de glastuinbouwsector zit in een transitiefase. De extreem hoge gasprijzen in de tweede helft van 2022 hebben veel invloed gehad op de sector. Bedrijven met langlopende contracten konden profiteren van lage inkoopprijzen, terwijl bedrijven met minder gunstige contracten in financieel zwaar weer terecht kwamen. Een deel van deze ondernemingen kwam hierdoor noodgedwongen in de verkoop, vooral in de potplanten en sierteeltsector.
Omdat moderne kassen schaars zijn en bouwkosten hoog liggen, vinden bestaande kassen echter snel een nieuwe eigenaar en worden ze op een hoog prijsniveau verkocht. Echter verwacht de NVM dat de sinds 1 juli geldende Energiebesparingsplicht gevolgen zal hebben voor glastuinbouwbedrijven. Maatregelen die in vijf jaar kunnen worden terugverdiend, zijn nu verplicht. De NVM verwacht dat een deel van de bedrijven die niet kunnen meegaan in deze transitie zullen worden verkocht.